Het verhaal van Toon Geurts
Bijnaam: ‘Hombergs Toên’
Woonachtig: Hegelsomseweg 3 / G 143
Geboren: 17-09-1910
Overleden: 21-03-2007
Beroep: thuis in het boerenbedrijf
Mobilisatie: augustus 1939
In soldatenpak ging Toon samen met Handrie Beelen te voet naar het station en met de trein naar Venlo, waar ze hun spullen in ontvangst hebben genomen:
Een koppelriem, broodzak, revolver, veldfles, etensbakje, schop en trekzeil.
Daarna gingen ze naar het gebouw van Joordens Zaadhandel waar ze met 200 man verbleven en waar maar één toilet was!
Na één week daar gewacht te hebben, ging hun compagnie (II-2-RI) met de trein naar Boekel en daarna te voet naar Volkel. Ze werden ingekwartierd bij een boer in de schuur. Na enkele weken verhuisden ze naar een danstent op de markt in Volkel en na weer enkele weken naar de nieuwe barakken in Odiliapeel.
Verdediging Peel-Raamstelling in Oost-Brabant
10 mei 1940: om 5.00 uur in de morgen zaten ze in hun stellingen toen er vliegtuigen overkwamen. Het bericht kwam, dat er in Mill een trein met Duitsers was aangekomen. Daar moesten ze heen met hun mitrailleur, maar veel konden ze al niet meer doen, want die Duitsers hadden zich al verspreid. Een van de weinige dingen die nog mogelijk waren, was schieten op de vliegtuigen die over kwamen.
11 mei 1940: na de middag kwam het bevel om terug te trekken richting Veghel. Het was een chaos. Onderweg werden ze beschoten door de Duitsers. Zijn collega-soldaat en beste vriend Handrie Beelen kreeg nog een deuk in zijn helm door een schot van de Duitsers. Ze kwamen aan bij de brug over de rivier de Aa. Deze brug was geladen met dynamiet. Hun compagnie ging als laatste met de mitrailleur op het karretje over de brug en toen hun commandant dacht dat iedereen er overheen was, gaf hij het bevel de brug op te blazen om de Duitsers tegen te houden. Maar collega-soldaat Beurskens stond nog op de brug en ging toen met brug en al de lucht in. Het was een totale chaos. Er gebeurde van alles, je verloor een collega en je weet niet of jij de volgende bent. Toon en enkele andere soldaten van hun compagnie sprongen op een vrachtwagen om weg te komen, maar een sergeant trok Toon van de vrachtwagen en nam zijn plaats in terwijl hij tegen Toon zei: ‘Pak jij die fiets maar’. Vanaf dat moment zag Toon zijn beste vriend Handrie Beelen niet meer, totdat de oorlog voorbij was!
Voordat ze door de Duitsers werden omsingeld is Toon met 3 andere soldaten weggefietst via Tilburg, Breda, Roosendaal en Bergen op Zoom naar Zeeland. Door de beschietingen van de Duitse vliegtuigen zijn de mannen elkaar onderweg nog een poos kwijtgeraakt. De Franse troepen kwamen hen in Breda tegen. Die hebben nog flink gevochten voor Middelburg. Maar het viertal kon toen niet veel meer doen met alleen maar een pistool ! Ze hebben nog enkele dagen in Grijpskerke in een barak gezeten, waar ze wacht moesten lopen.
14 mei 1940: Capitulatie van Nederland
Toon werd ook krijgsgevangene. De eerste nacht heeft hij geslapen op de betonnen vloer in de kazerne in Dordrecht en daarna werd hij, samen met nog enkele andere soldaten, ingekwartierd bij mensen in de stad. Daar heeft hij het niet slecht gehad. Na bijna twee weken moesten ze met de boot mee. Ze wisten niet waar ze naartoe gingen, maar het bleek Sliedrecht te zijn. Daar kregen ze een verlofpas en 5 Nederlandse guldens en toen konden ze op eigen gelegenheid naar huis.
26 mei 1940: om 2.30 uur ’s nachts
kwam Toon bij zijn ouderlijk huis in Hegelsom aan, waar zijn vader (‘Hombergs Handrie’) hem langs het huis stond op te wachten en tegen hem zei: ‘Ik had zo’n vermoeden dat je vandaag thuis zou komen, jongen’.
Bronnen:
Werkstuk ‘Tweede Wereldoorlog’ uit 2001 op basis van een interview met Toon Geurts door kleinzoon Tom Faessen.
Brabant, Brug naar Vrijheid. Een uitgave van Stichting Crossroads Brabant ’40-‘45
Onderzoek en tekst: Erfgoed Brabant
Google filmpje: bij Veghel gaat het mis.
Tik in op google: Bij Veghel gaat het mis en dan verschijnt het filmpje waarin zoon Hay Geurts in het kort het verhaal van zijn vader vertelt.